به نقل از «ایران اکونومیست»

باخت نیمه اول دولت سیزدهم در زمین

تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۸۳۸۰۴

بررسی عملکرد دولت در بخش مسکن نشان می دهد که دولت موفقیتی در این حوزه نداشته است.

سنجش ۱۰متغیر عملکرد دولت در بخش مسکن نشان‌‌‌دهنده کارنامه صفر سیاستگذار در این حوزه طی دو سال اخیر است. این کارنامه در حالی عملکرد صفر در ۱۰ بخش مهم حوزه مسکن را نشان می‌دهد که در عین حال نشان‌‌‌دهنده باخت نیمه‌اول دولت سیزدهم در زمین حساس‌‌‌ترین بازار مصرف خانوارها یعنی بازار خرید و اجاره مسکن است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«دنیای‌اقتصاد» با بررسی این ۱۰ مولفه مهم و سنجش عملکرد دولت در دوسال اول دولت سیزدهم در بخش مسکن، ردپای تعریف هدف اشتباه در بخش مسکن را در به‌سامان نرسیدن این بازار شناسایی کرده است.

اولین مولفه مربوط به کارنامه مردود دولت در مهار تورم اجاره است. تورم اجاره (میانگین رشد نقطه‌‌‌ای اجاره‌‌‌بهای مسکن در کشور) در فاصله مرداد 1400 تا مرداد 1402 یعنی شروع به کار دولت سیزدهم تاکنون، 47‌درصد به ثبت رسیده است. این میزان تورم در بازار اجاره در واقع تورم تاریخی در این بخش محسوب می‌شود. براساس آمارهای رسمی، در نیمه اول دهه 90 یعنی دوره قبل از شروع جهش، میانگین رشد نقطه‌‌‌ای اجاره‌‌‌بهای مسکن در کشور زیر 13‌درصد بوده است. این میزان در طول دهه 90 همچنین کمتر از 17‌درصد بوده است. اما میانگین تورم نقطه‌‌‌ای اجاره طی 24ماه یا به عبارتی میانگین «24ماهه نرخ رشد اجاره‌‌‌بهای مسکن در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل» -فاصله مرداد 1400 تا مرداد1402- در کشور به 47‌درصد رسیده است که تورم تاریخی در این بخش محسوب می‌شود.

 

از سوی دیگر، کارنامه عملکرد دولت در دو سال اخیر (نیمه اول دولت سیزدهم) در حوزه تورم مسکن (تغییرات قیمت فروش واحدهای مسکونی) نیز نشان‌دهنده نمره مردود است. آمارها نشان می‌دهد که میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان در شهر تهران از 30میلیون و 900‌هزار تومان در مرداد 1400 هم‌‌‌اکنون (مرداد 1402) به حدود 67میلیون تومان رسیده است که این میزان نشان‌دهنده رشد 110درصدی متوسط قیمت مسکن شهر تهران در بازه 24ماهه است. در حالت نرمال و متعارف در سال‌های قبل، تورم سالانه در بازار اجاره مسکن کمتر از 20‌درصد و تورم سالانه مسکن حول و حوش 20‌درصد بوده است. در چنین شرایطی، هم‌‌‌اکنون، قدرت خرید مسکن خانوارها به حدود 10مترمربع در شهرها افت کرده است. معیار سنجش قدرت خرید مسکن در این پارامتر، سطح پوشش‌‌‌دهی وام خرید آپارتمان نسبت به متوسط قیمت مسکن است. در شرایطی که در یک وضعیت حداقلی نامناسب، وام خرید مسکن باید دست‌‌‌کم هزینه خرید 25 تا 30مترمربع از یک واحد مسکونی را تامین کند، اما هم‌‌‌اکنون برآوردها نشان می‌دهد که قدرت خرید وام فعلی به طور متوسط به حول و حوش 10مترمربع سقوط کرده است. این در حالی است که در یک حالت مطلوب، وام خرید مسکن باید هزینه خرید 60 تا 70 مترمربع از یک واحد مسکونی معمولی و متعارف شهری را پوشش دهد.

چهارمین نمره مردودی دولت در حوزه مسکن مربوط به حیطه ساخت و تولید واحدهای مسکونی است. از ابتدای دولت سیزدهم همزمان با تصویب قانون جهش تولید مسکن، دولت و رئیس‌‌‌جمهور نیز ساخت مسکن را «اولویت اساسی» دولت اعلام کردند و بر این اساس ساخت سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی در کشور در دستور کار قرار گرفت. در تمام سخنرانی‌‌‌های اقتصادی رئیس‌‌‌جمهور نیز، اولویت اقتصادی دولت ساخت و تامین مسکن برای خانوارهای فاقد مسکن اعلام شد. اما در حالی که باید مطابق با این اظهارات و همچنین قانون جهش تولید مسکن، از سال 1400، سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته می‌‌‌شد، هم‌‌‌اکنون تمام آمارهای موجود در این بخش از عقب‌‌‌ماندگی قابل‌توجه در این برنامه خبر می‌دهد. طی دو سال اول دولت سیزدهم، به روایت یک‌آمار از شبکه بانکی، ساخت 358‌هزار واحد مسکونی ملی و به روایت یک آمار دیگر، 450‌هزار واحد شروع شده است. پنجمین نمره مردودی دولت مربوط به عدم‌تحقق برنامه افزایش سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی در دو سال گذشته است. در دو سال اخیر در مجموع به طور متوسط تنها 7/ 4‌درصد از کل تسهیلات پرداخت‌شده از سوی بانک‌ها مربوط به بخش مسکن بوده است که این میزان پایین‌‌‌ترین سهم طی سال‌های اخیر است. قرار بود این سهم به 20‌درصد برسد. در بهار نیز تنها 7/ 3‌درصد از تسهیلات پرداخت‌شده در شبکه بانکی مربوط به بخش مسکن بوده است؛ آن هم در مقطعی که اولویت اول دولت، بر ساخت یک‌میلیون مسکن در سال با اتکا به تسهیلات بانکی عنوان شده است.

 

این در حالی است که علاوه بر ساخت‌وسازهای دولتی، تمام آمارها و متغیرهای مربوط به ساخت‌‌‌وسازها و سرمایه‌گذاری‌‌‌های بخش خصوصی نیز نشان‌دهنده کارنامه مردود در این بخش است. در حوزه سرمایه‌گذاری ساختمانی از نگاه سازنده‌‌‌ها، میانگین شاخص «توصیف آینده» در شامخ مسکن که در گزارش‌‌‌های ماهانه نظرسنجی از مدیران بخش مسکن طی دوسال گذشته به عمل آمده و منتشر شده، عدد 49 بوده است که بیانگر «بدبینی» آنها به شرایط پیش‌‌‌رو است. در وضعیت فروش سازنده‌‌‌ها نیز نمره مردودی رصد می‌شود. در گزارش‌‌‌های شامخ، متوسط عدد شاخص فروش طی این دوسال، 46 بوده که بیانگر «رکود» است. همچنین در شاخص نبض قیمت تمام‌‌‌شده تولید مسکن میانگین شاخص مربوطه عدد 65 بوده که بیانگر «التهاب» است و نمره مردودی در این بخش را نشان می‌دهد.

یک نمره مردودی دیگر مربوط به وضعیت بازار مصالح و تورم نهاده‌‌‌های ساخت مسکن است. بررسی نبض قیمت مصالح‌‌‌ساختمانی نشان می‌دهد، میانگین شاخص مربوطه در این دو سال، عدد 73 بوده که بیانگر شرایط «التهاب» است. به لحاظ وضعیت فقر مسکن در کشور نیز کارنامه مردودی رصد می‌شود. آمارها نشان می‌دهد هم‌‌‌اکنون 55درصد خانوارها در «فقر مسکن» هستند یعنی «هزینه تامین مسکن» در سبد هزینه‌‌‌های زندگی‌‌‌شان بالاتر از «نرم جهانی» است؛ نرم جهانی فقر مسکن عددی حول و حوش 20 تا 23‌درصد است که این میزان در ایران 55درصد است. فقر مسکن به شرایطی اطلاق می‌شود که مسکن سهم بیش از 30درصدی در سبد هزینه خانوارها داشته باشد. هم‌‌‌اکنون این میزان در سبد هزینه خانوارهای تهرانی به طور متوسط بیش از 70‌درصد است. در کل کشور نیز این میزان به طور متوسط بیش از 50‌درصد است و در میان دهک‌‌‌های درآمدی یک و دو نیز این میزان، به‌طور میانگین، حول و حوش 80‌درصد است. این شرایط نشان‌دهنده وضعیت اضطراری فقر مسکن در کشور است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد، تعریف اشتباه اولویت بخش مسکن از سوی دولت در دوسال اخیر، به ثبت این کارنامه مردودی منجر شده است. از ابتدای دولت سیزدهم هدف اصلی در بخش مسکن ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در سال به مدت چهار سال متوالی اعلام شد.

 

اگر این سیاست درست بود باید کارنامه بهتری از عملکرد سیاستگذار مسکن در دو سال اخیر به ثبت می‌‌‌رسید، این در حالی است که اولویت درست، باید بهبود وضعیت دسترسی به مسکن یا کاهش فقر مسکن تعریف شود. مطابق با معیارهای جهانی، باید جمعیت دچار فقر مسکن شناسایی و سیاستگذاری درست برای کاهش آنها انجام شود. برای رسیدن به این هدف باید سهم مسکن در سبد هزینه‌‌‌ای خانوارها کاهش یابد. این هدف از مسیر کاهش تورم مسکن و اجاره محقق می‌شود، در حالی که بررسی‌‌‌ها نشان‌دهنده آن است که ریشه تورم در بخش مسکن و اجاره، تورم عمومی و انتظارات تورمی است. بنابراین راهکار اصلی برای مهار تورم در این بخش از درون بازار مسکن عبور نمی‌‌‌کند، بلکه از بیرون بازار باید موتور انتظارات تورمی که به خریدهای سرمایه‌‌‌ای و تورم‌‌‌زا در این بخش منجر شده است خاموش شود. ریشه انتظارات تورمی هم در ریسک‌‌‌های غیراقتصادی است که تا زمانی که این ریسک‌‌‌ها برطرف نشود این انتظارات تورمی بر بازار مسکن و سایر بازارها اثر منفی دارد.

 

 

منبع: دنیای اقتصاد

برچسب ها: دولت سیزدهم ، مسکن ، قیمت مسکن ، بازار مسکن ، تورم

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: دولت سیزدهم مسکن قیمت مسکن بازار مسکن تورم اول دولت سیزدهم انتظارات تورمی عملکرد دولت نشان می دهد نشان می دهد مسکن در کشور طور متوسط سبد هزینه نمره مردودی واحد مسکونی بخش مسکن دو سال اخیر نشان دهنده یک میلیون خرید مسکن حول و حوش دو سال فقر مسکن نیمه اول

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۸۳۸۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزیر آموزش و پرورش: جذب ۲۰ درصد معلمان کشور در دولت سیزدهم

رضا مراد صحرایی امروز دوشنبه در مراسم تجلیل از معلمان نمونه کشوری که با حضور رئیس جمهور برگزار شد، اظهار کرد: نقطه تمرکز آموزش و پرورش، اجرای حقیقی سند تحول بنیادین است و پس از ۱۲ سال، نقشه این سند با پنج ویژگی یعنی مشخص و دقیق آماده تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی شده است.

وی ادامه داد: شواهد نشان می‌دهد با توجه به اقناع کمیسیون‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی، فردا سه شنبه ۱۱ اردیبهشت این گام مهم برداشته خواهد شد و از آن پس با چشم‌انداز وسیع پیش خواهیم رفت.

صحرایی افزود: پیام سند تحول در نقشه راهش این است که همه با هم آموزش و پرورش را حرکت دهیم.روح سند ائتلاف برای اعتلای تعلیم و تربیت است و برای اجرای سند تحول بنیادین بودجه لازم است اما شرط کافی نیست بلکه مساله شکل‌گیری آن ائتلاف است.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه دستورالعمل اجرای سند تحول در مدارس تهیه و اجرای آزمایشی آن آغاز شده است، ادامه داد: هفت برنامه ملی پیشران در این سند انتخاب و آماده اجرا است.

وی اضافه کرد: یک طرح از این هفت برنامه، چهارشنبه پنجم فروردین تصویب شد و این طرح نخستین آیین‌نامه اجرایی در چهارچوب اصل ۱۳۸ قانون اساسی برای اجرای سند تحول بود. نام آن مهارت آموزی یکپارچه و سراسری دانش‌آموزان کشور است.

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: اولین اقدام مهم آن بود که موضوع سند به یک جهت اصلی در برنامه‌های پیشرفت کشور تبدیل شود. در قانون آموزش و پرورش به مثابه امر ملی تکلیف شده که دستگاه‌ها باید ظرف ۶ ماه تقسیم وظایف ملی برای تعلیم و تربیت تصویب و اجرا شود. در این برنامه ۳۸ حکم داریم که بی‌سابقه است.

دولت سیزدهم مصوبه کنکور را اجرا کرد

صحرایی افزود: دولت سیزدهم مصوبه کنکور را اجرا کرد و هدف این است که از حفظیات به یادگیری عمیق حرکت کنیم و مرجعیت برنامه درسی ملی به مدرسه و معلم بازگردد نه آنکه در یک موسسه کنکوری بیرونی که همه دغدغه هزینه است.

وی اضافه کرد: امسال ۵۰ درصد و سال آینده ۶۰ درصد امتحانات نهایی در پذیرش دانش آموزان در دانشگاه‌ها تاثیر دارد همچنین هفت استان سهم از دست رفته خود در سه هزار صندلی پذیرش دانشگاه‌ها را باز پس گرفتند و سیستان و بلوچستان از ۰.۱۶ درصد به ۰.۴۸ درصد ارتقا یافته است همچنین تعداد رتبه‌های زیر هزار در استان کرمان سه برابر شده است و اولین بار است که پیماش ملی در تعلیم و تربیت رخ می‌دهد.

امسال کنکور اختصاصی دانشگاه فرهنگیان برگزار می‌شود

وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: دولت سیزدهم تربیت معلم را اصیل می‌داند و جذب استعدادهای دانشگاه‌های برتر بهتر از جذب از طریق ماده ۲۸ است و امسال کنکور اختصاصی دانشگاه فرهنگیان برگزار خواهد شد تا بهترین دانش آموزان، معلمان کشور شوند.

صحرایی یادآور شد: دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی ظرفیت چشمگیری دارد و معلمان نه تنها از نظر کمیت بلکه از نظر کیفیت هم افزایش یافته است.

وی افزود: ۳۰۰ هزار معلم درحالی وارد آموزش و پرورش شدند که آموزش ندیده‌ بودند و جنسیت و رشته‌های مرتبط هم نداشتند اما امسال عهد کردیم به این صورت معلم جذب نکنیم.

ساخت و تجهیز ۷ هزار مدرسه در دولت سیزدهم

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: هفت هزار مدرسه تکمیل، تجهیز و ساخته شده است و در این دولت، ایران کارگاه مدرسه سازی شد.

صحرایی اضافه کرد: پنج هزار میلیارد سال گذشته برای تجهیز هنرستان‌ها سال گذشته اختصاص دادیم و ۱۹هزار مربی پرورشی و ورزشی برای مدارس جذب می‌کنیم.

وی تصریح کرد: نقطه کانونی سند تحول بنیادین دانش آموزان هستند و منظومه‌ای با عنوان امید، ایمان،خودباوری، خردورزی، نشاط و هویت برای دانش‌آموزان ترسیم شده است که در چارچوب این منظومه مدارس کشور فعال شده‌اند.

صحرایی با اشاره به اجرای پویش مهر افزود: ۱۳ و نیم میلیون نفر روز اردو، بیش از هشت میلیون فعالیت فرهنگی دانش آموزان، مشارکت بیش از پنج میلیون دانش‌آموز در پویش مهر ریاست جمهوری انجام شده است.

وزیر آموزش و پرورش از تشکیل قرارگاه ملی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در بطن مدرسه‌ها خبر داد و افزود: ۳۲ هزار مرکز مشاوره در مدارس فعالیت دارند و ۶ هزار و ۲۰۰ دانش آموز در مدارس برای آسیب‌های اجتماعی غربال شده‌اند.

۵ هزار میلیارد تومان برای شیر مدارس اختصاص یافت

وزیر آموزش و پرورش همچنین با اشاره به اجرای موفق طرح توزیع رایگان شیر در مدارس، گفت: ۵ هزار میلیارد تومان برای تامین شیر مدارس اختصاص یافت و ۱۶۰ میلیون پاکت شیر بین دانش آموزان توزیع شد.

وی درباره هدایت تحصیلی دانش آموزان توضیح داد: ۴۰ درصد دانش آموزان در هنرستان‌ها هستند یعنی پیام رفع بیکاری از مدرسه و کنشگری فعال برای ساخت آینده کشور داده شده است.همچنین المپیادی‌ها در یکسال ۲۸ مدال افتخار کسب کردند.

وزیر آموزش و پرورش درباره تغییر و توزیع کتاب‌های درسی، ادامه داد: چهارچوب ملی شایستگی‌های پایه و عمومی نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور آماده شده است و به زودی ابلاغ خواهد شد و آغاز بازنگری برای تولید کتاب‌های مفید و شوق‌انگیز برای کودکان است.

صحرایی افزود: بازآرایی دوره متوسطه و حرکت از برنامه درسی دانایی محور به برنامه درسی مهارت محور در دستور کار است.

بر اساس این گزارش، آیین تجلیل از معلمان نمونه کشوری امروز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت در آستانه سالروز شهادت شهید مرتضی مطهری و بزرگداشت مقام معلم با حضور آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور برگزار شد.

منبع: خبرگزاری تسنیم